ความสำคัญ กำลังการผลิต การใช้งาน และการจัดการสมดุล

บทสรุปสำหรับผู้บริหาร

อุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันของไทยเป็นภาคส่วนที่มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ โดยมีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนความมั่นคงทางอาหารและพลังงาน อีกทั้งยังเป็นแหล่งรายได้หลักของเกษตรกรรายย่อยจำนวนมากและสร้างงานในอุตสาหกรรมการแปรรูปและการผลิตพลังงานทดแทน ประเทศไทยได้รับการจัดอันดับให้เป็นผู้ผลิตปาล์มน้ำมันรายใหญ่อันดับสามของโลก รองจากอินโดนีเซียและมาเลเซีย แม้ว่าจะมีปริมาณการผลิตที่สูง แต่ประเทศไทยมีอิทธิพลต่อราคาปาล์มน้ำมันในตลาดโลกน้อยกว่าสองประเทศผู้นำ อย่างไรก็ตาม อุตสาหกรรมนี้มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อเศรษฐกิจภายในประเทศ โดยครอบคลุมตั้งแต่การเพาะปลูกไปจนถึงการแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ และการนำไปใช้ในภาคพลังงานทดแทน เช่น ไบโอดีเซลและการผลิตพลังงานจากชีวมวล

อุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันไทยเผชิญกับความท้าทายหลายประการในการจัดการสมดุลระหว่างอุปทานและอุปสงค์ ซึ่งได้รับผลกระทบจากปัจจัยต่างๆ เช่น ความผันผวนของสภาพอากาศ นโยบายของรัฐบาล และความผันผวนของราคาในตลาดโลก นอกจากนี้ ความกังวลด้านความยั่งยืนและผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจากการเพาะปลูกปาล์มน้ำมันยังเป็นประเด็นสำคัญที่ต้องได้รับการแก้ไข รัฐบาลไทยได้ดำเนินมาตรการต่างๆ เพื่อสนับสนุนเกษตรกร รักษาเสถียรภาพราคา และส่งเสริมการผลิตปาล์มน้ำมันอย่างยั่งยืน รายงานนี้จะนำเสนอรายละเอียดเกี่ยวกับความสำคัญของปาล์มน้ำมันในประเทศไทย กำลังการผลิตและแนวโน้ม การใช้งานในประเทศในภาคส่วนต่างๆ การใช้แปรรูป และการใช้ในแวดวงพลังงาน รวมถึงปัญหาและความท้าทายในการจัดการสมดุลของอุตสาหกรรมนี้ พร้อมทั้งให้ข้อเสนอแนะเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืนและมั่นคงของอุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันไทยต่อไป

บทนำ

ปาล์มน้ำมันได้กลายเป็นพืชน้ำมันที่ได้รับการบริโภคมากที่สุดทั่วโลก โดยเป็นรากฐานสำคัญของอุตสาหกรรมหลากหลายประเภท ตั้งแต่อาหาร เครื่องสำอาง ไปจนถึงเชื้อเพลิงชีวภาพ ผลผลิตที่สูงของปาล์มน้ำมันเมื่อเทียบกับพืชน้ำมันชนิดอื่นๆ ทำให้เป็นตัวเลือกที่น่าสนใจทางเศรษฐกิจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในภูมิภาคเขตร้อน ประเทศไทย ด้วยสภาพภูมิอากาศที่เหมาะสม ได้กลายเป็นผู้ผลิตปาล์มน้ำมันรายสำคัญ โดยได้รับการจัดอันดับเป็นอันดับสามของโลก อุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันในประเทศไทยไม่ได้เป็นเพียงแค่กิจกรรมทางการเกษตร แต่ยังเชื่อมโยงอย่างลึกซึ้งกับโครงสร้างทางเศรษฐกิจของประเทศ โดยเป็นแหล่งรายได้ของเกษตรกรหลายแสนรายและมีส่วนสำคัญต่อการบริโภคภายในประเทศและการส่งออก รายงานฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอภาพรวมที่ครอบคลุมของอุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันไทย โดยจะพิจารณาถึงความสำคัญทางเศรษฐกิจและสังคม พลวัตด้านการผลิต การใช้งานในภาคส่วนต่างๆ ปัญหาในการจัดการสมดุลระหว่างอุปทานและอุปสงค์ รวมถึงประเด็นด้านความยั่งยืน การวิเคราะห์ในรายงานนี้จะให้ข้อมูลเชิงลึกที่มีคุณค่าสำหรับผู้กำหนดนโยบาย ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในอุตสาหกรรม และนักวิจัยที่สนใจในการทำความเข้าใจและกำหนดทิศทางอนาคตของอุตสาหกรรมที่สำคัญนี้ในประเทศไทย

ความสำคัญของปาล์มน้ำมันในประเทศไทย
- คุณูปการทางเศรษฐกิจ
  - อุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันเป็นรากฐานสำคัญของเศรษฐกิจไทย โดยมีส่วนช่วยในการสร้างผลิตภัณฑ์มวลรวมภายในประเทศ (GDP) ผ่านภาคส่วนต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ตั้งแต่การเพาะปลูกต้นน้ำ การแปรรูปกลางน้ำ ไปจนถึงการผลิตและการใช้พลังงานปลายน้ำ แม้ว่ารายงานที่นำมาใช้จะไม่ระบุตัวเลขที่ชัดเจนและล่าสุดเกี่ยวกับเปอร์เซ็นต์ที่แน่นอนของการมีส่วนร่วมใน GDP แต่ขนาดของการผลิตและจำนวนผู้ที่เกี่ยวข้องบ่งชี้ถึงผลกระทบทางเศรษฐกิจที่สำคัญ
  - อุตสาหกรรมนี้เป็นแหล่งงานที่สำคัญ โดยให้การสนับสนุนโดยตรงแก่เกษตรกรชาวสวนปาล์มมากกว่า 200,000 รายทั่วประเทศ ตัวเลขนี้แสดงถึงสัดส่วนที่สำคัญของแรงงานในชนบท โดยเฉพาะอย่างยิ่งในภาคใต้ซึ่งมีการเพาะปลูกปาล์มน้ำมันมากที่สุด นอกเหนือจากการทำฟาร์มแล้ว อุตสาหกรรมนี้ยังสร้างงานจำนวนมากในโรงงานประมาณ 190 แห่งที่เกี่ยวข้องกับการสกัดน้ำมันปาล์มดิบ การผลิตน้ำมันปาล์มบริสุทธิ์ และการผลิตไบโอดีเซล นอกจากนี้ เครือข่ายของจุดรวบรวมผลปาล์มหรือ “ลานเท” มากกว่า 1,800 แห่งยังช่วยอำนวยความสะดวกในห่วงโซ่อุปทาน ซึ่งเป็นการสนับสนุนการจ้างงานเพิ่มเติม
  - การผลิตปาล์มน้ำมันของไทยไม่เพียงแต่ตอบสนองความต้องการภายในประเทศเท่านั้น แต่ยังสร้างรายได้จากการส่งออกที่สำคัญอีกด้วย แม้ว่าประเทศไทยจะมีอิทธิพลต่อราคาปาล์มน้ำมันทั่วโลกน้อยกว่าอินโดนีเซียและมาเลเซีย แต่การส่งออกก็มีส่วนช่วยในการสร้างรายได้จากต่างประเทศ อินเดียได้กลายเป็นตลาดส่งออกหลัก โดยคิดเป็นสัดส่วนที่สำคัญของการส่งออกปาล์มน้ำมันของไทย ประเทศเมียนมาร์ก็เป็นจุดหมายปลายทางที่สำคัญสำหรับปาล์มน้ำมันไทยเช่นกัน มูลค่าการส่งออกปาล์มน้ำมันทั้งหมดจากประเทศไทยสูงถึง 929 ล้านดอลลาร์สหรัฐในปี 2566 ซึ่งทำให้ประเทศไทยเป็นผู้ส่งออกรายใหญ่อันดับ 4 ของโลก
  - ข้อสังเกตที่ 1: จำนวนเกษตรกรรายย่อยที่เกี่ยวข้องในอุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันนั้นมีจำนวนมาก โดยมีรายงานว่ามีครัวเรือนมากกว่า 387,000 ครัวเรือนที่ทำการเพาะปลูกปาล์มน้ำมันในปี 2563 การมีส่วนร่วมในระดับสูงนี้เน้นย้ำถึงผลกระทบทางเศรษฐกิจและสังคมอย่างลึกซึ้งของอุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันในระดับรากหญ้าในประเทศไทย การมีส่วนร่วมอย่างกว้างขวางนี้บ่งชี้ถึงการพึ่งพาการเพาะปลูกปาล์มน้ำมันอย่างมากในฐานะแหล่งรายได้หลักและวิถีชีวิตของประชากรในชนบทจำนวนมาก ทำให้ชุมชนเหล่านี้มีความอ่อนไหวเป็นพิเศษต่อความผันผวนของราคาในตลาดและระดับการผลิต เสถียรภาพทางเศรษฐกิจของภูมิภาคเหล่านี้จึงเชื่อมโยงอย่างใกล้ชิดกับสุขภาพและผลการดำเนินงานของภาคปาล์มน้ำมัน ซึ่งเน้นย้ำถึงศักยภาพที่จะเกิดผลกระทบทางสังคมและเศรษฐกิจอย่างมีนัยสำคัญหากอุตสาหกรรมประสบภาวะตกต่ำ
  - ข้อสังเกตที่ 15: แม้ว่าประเทศไทยจะมีบทบาทสำคัญในฐานะผู้ผลิตปาล์มน้ำมันรายใหญ่อันดับสามของโลก แต่ข้อมูลที่ได้รับจากรายงานวิจัยมีข้อมูลที่เฉพาะเจาะจงและล่าสุดเกี่ยวกับการระบุปริมาณเปอร์เซ็นต์ที่แม่นยำของการมีส่วนร่วมของอุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันต่อ GDP โดยรวมของประเทศไทยค่อนข้างจำกัด แม้ว่าบางส่วนของรายงานจะกล่าวถึงบทบาทของอุตสาหกรรมในการเติบโตและพัฒนาเศรษฐกิจ แต่ตัวเลขเปอร์เซ็นต์ที่ชัดเจนนั้นไม่มีอยู่อย่างสม่ำเสมอในแหล่งข้อมูลเหล่านี้ สิ่งนี้บ่งชี้ถึงช่องว่างที่อาจเกิดขึ้นในข้อมูลที่เข้าถึงได้โดยสาธารณะ หรือความจำเป็นในการปรึกษาหารายงานทางเศรษฐกิจเฉพาะทางเพิ่มเติมเพื่อตรวจสอบการมีส่วนร่วมที่แท้จริงของภาคส่วนนี้ต่อ GDP ของประเทศ
- ความสำคัญทางสังคม
  - ปาล์มน้ำมันมีบทบาทสำคัญในการสร้างความมั่นคงทางอาหารให้กับประชากรไทย เป็นน้ำมันปรุงอาหารที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในครัวเรือนและอุตสาหกรรมแปรรูปอาหาร เนื่องจากมีราคาไม่แพงและใช้งานได้หลากหลาย ปาล์มน้ำมันเป็นส่วนประกอบสำคัญในผลิตภัณฑ์อาหารหลากหลายชนิด ซึ่งมีส่วนช่วยให้ประชาชนชาวไทยหลายล้านคนสามารถเข้าถึงอาหารในชีวิตประจำวันได้ในราคาที่เหมาะสม
  - อุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันมีความสำคัญอย่างยิ่งในการสนับสนุนวิถีชีวิตในชนบทและการพัฒนาชุมชน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในภาคใต้ของประเทศไทย ซึ่งเป็นที่ตั้งของสวนปาล์มน้ำมันส่วนใหญ่ รายได้ที่ได้จากการเพาะปลูกปาล์มน้ำมันช่วยให้ครัวเรือนในชนบทจำนวนมากมีความมั่นคงทางการเงิน ทำให้พวกเขาสามารถตอบสนองความต้องการขั้นพื้นฐานและลงทุนในชุมชนของตนเองได้ การมีอยู่ของโรงงานปาล์มน้ำมันและโครงสร้างพื้นฐานที่เกี่ยวข้องยังช่วยเสริมสร้างเศรษฐกิจและสังคมของภูมิภาคเหล่านี้อีกด้วย
  - อุตสาหกรรมนี้สร้างโอกาสในการจ้างงานที่สำคัญในพื้นที่ชนบท ซึ่งโอกาสในการทำงานทางเลือกอาจมีอยู่อย่างจำกัด การจ้างงานนี้ครอบคลุมมากกว่าการทำฟาร์ม โดยรวมถึงบทบาทในการขนส่ง การแปรรูป และบริการสนับสนุนอื่นๆ ซึ่งมีส่วนช่วยให้ชุมชนในชนบทมีความเป็นอยู่ที่ดีและมีชีวิตทางเศรษฐกิจที่เข้มแข็ง
  - ข้อสังเกตที่ 16: อุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันในประเทศไทยให้การสนับสนุนโดยตรงแก่เกษตรกรจำนวนมาก โดยมีรายงานว่ามีครัวเรือนมากกว่า 387,000 ครัวเรือนที่เกี่ยวข้องกับการเพาะปลูกปาล์มน้ำมันในปี 2563 การมีส่วนร่วมในระดับสูงนี้เน้นย้ำถึงบทบาทที่สำคัญของอุตสาหกรรมในการสร้างรายได้และดำรงชีวิตในชนบทของประเทศไทย ความเป็นอยู่ทางเศรษฐกิจของประชากรจำนวนมากเชื่อมโยงโดยตรงกับความสำเร็จและเสถียรภาพของภาคปาล์มน้ำมัน ซึ่งเน้นย้ำถึงความสำคัญทางสังคมนอกเหนือจากเพียงแค่การมีส่วนร่วมใน GDP
กำลังการผลิตและแนวโน้มในประเทศไทย
- สถิติกำลังการผลิตปัจจุบัน
  - ในปี 2566 ผลผลิตปาล์มสดของประเทศไทยสูงถึง 18.3 ล้านตัน ซึ่งแสดงให้เห็นถึงผลผลิตทางการเกษตรที่สำคัญของภาคส่วนนี้ ระดับการผลิตผลปาล์มสดที่สูงนี้ส่งผลให้มีปริมาณน้ำมันปาล์มดิบ (CPO) จำนวนมาก
  - การผลิตน้ำมันปาล์มดิบ (CPO) ในประเทศไทยมีปริมาณ 3.33 ล้านตันในปี 2566 ซึ่งบ่งชี้ถึงขีดความสามารถของประเทศในการแปรรูปผลปาล์มสดที่เก็บเกี่ยวได้เป็นผลิตภัณฑ์หลักที่ใช้ในอุตสาหกรรมปลายน้ำต่างๆ
  - เมื่อมองไปในอนาคตอันใกล้ การคาดการณ์สำหรับเดือนกุมภาพันธ์ 2568 คาดการณ์ว่าจะมีผลผลิตปาล์มน้ำมันประมาณ 1.395 ล้านตัน ซึ่งคาดว่าจะให้ผลผลิตน้ำมันปาล์มดิบประมาณ 0.251 ล้านตัน ข้อมูลคาดการณ์นี้ให้ข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับกำลังการผลิตที่คาดการณ์ไว้ในระยะสั้น
- แนวโน้มกำลังการผลิตในอดีต
  - ในช่วงหลายทศวรรษที่ผ่านมา การผลิตปาล์มน้ำมันของประเทศไทยโดยทั่วไปมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงพื้นที่เพาะปลูกที่เพิ่มขึ้นและการปรับปรุงแนวทางการทำฟาร์ม การเติบโตนี้บ่งชี้ถึงการขยายตัวของภาคส่วนและความสำคัญที่เพิ่มขึ้นต่อเศรษฐกิจของประเทศ
  - พื้นที่ที่อุทิศให้กับการเพาะปลูกปาล์มน้ำมันในประเทศไทยก็มีการขยายตัวอย่างต่อเนื่องในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ซึ่งได้รับแรงผลักดันจากนโยบายของรัฐบาลที่ส่งเสริมปาล์มน้ำมันในฐานะสินค้าเกษตรหลักและแหล่งสำคัญสำหรับการผลิตเชื้อเพลิงชีวภาพ การขยายพื้นที่เพาะปลูกนี้เป็นปัจจัยหลักที่ส่งผลต่อการเติบโตโดยรวมของผลผลิต
  - ระหว่างปี 2555 ถึง 2564 การผลิตน้ำมันปาล์มดิบ (CPO) ของประเทศไทยมีการเติบโตเฉลี่ยต่อปีที่น่าสังเกตที่ 5.64% เพิ่มขึ้นจาก 1.893 ล้านตันเป็น 2.960 ล้านตัน การเติบโตอย่างต่อเนื่องในช่วงเกือบสิบปีนี้เน้นย้ำถึงการขยายตัวอย่างยั่งยืนของกำลังการผลิตในอุตสาหกรรม
  - ในปี 2565 พื้นที่เก็บเกี่ยวทั้งหมดสำหรับปาล์มน้ำมันสูงถึง 6.2 ล้านไร่ (ประมาณ 992,000 เฮกตาร์) ส่งผลให้มีผลผลิตทั่วประเทศ 19.1 ล้านตันของปาล์มน้ำมัน การเก็บเกี่ยวที่น่าประทับใจนี้ได้รับการแปรรูปเป็นน้ำมันปาล์มดิบ 3.4 ล้านตัน ซึ่งแสดงให้เห็นถึงการเพิ่มขึ้นอย่างมากทั้งในด้านผลผลิตผลไม้สดและน้ำมันดิบเมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า
  - ข้อสังเกตที่ 3: แนวโน้มในอดีตของการส่งออกน้ำมันปาล์มที่เพิ่มขึ้นจากประเทศไทยระหว่างปี 2545 ถึง 2554 ควบคู่ไปกับระดับการผลิตที่ผันผวนแต่โดยทั่วไปเพิ่มขึ้นในช่วงหลายปีต่อมา บ่งชี้ถึงภาคส่วนที่มีพลวัตและมีการขยายตัว แนวโน้มการเติบโตนี้บ่งชี้ถึงศักยภาพที่แข็งแกร่งสำหรับการพัฒนาและการมีส่วนร่วมเพิ่มเติมต่อเศรษฐกิจไทย อย่างไรก็ตาม ยังเน้นย้ำถึงความอ่อนไหวของอุตสาหกรรมต่อปัจจัยภายนอก เช่น ปรากฏการณ์เอลนีโญ ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อการผลิตและขีดความสามารถในการส่งออก การทำความเข้าใจแนวโน้มในอดีตและจุดอ่อนเหล่านี้มีความสำคัญอย่างยิ่งสำหรับการวางแผนเชิงกลยุทธ์และการกำหนดนโยบายภายในภาคส่วน
  - ข้อสังเกตที่ 17: การขยายพื้นที่เพาะปลูกปาล์มน้ำมันในประเทศไทยอย่างต่อเนื่องสะท้อนให้เห็นถึงการเติบโตอย่างต่อเนื่องของอุตสาหกรรมและการส่งเสริมเชิงกลยุทธ์ของรัฐบาลให้ปาล์มน้ำมันเป็นสินค้าเกษตรที่สำคัญและเป็นแหล่งสำคัญสำหรับการผลิตพลังงานหมุนเวียน การใช้ที่ดินที่เพิ่มขึ้นนี้เน้นย้ำถึงความมุ่งมั่นของชาติที่มีต่อภาคปาล์มน้ำมันและบทบาทในการบรรลุเป้าหมายด้านการเกษตรและพลังงานที่เป็นอิสระ
- การคาดการณ์ในอนาคตและปัจจัยที่มีผลต่อการผลิต
  - เมื่อมองไปข้างหน้าถึงปี 2568 คาดการณ์ว่าการผลิตจะมีการเติบโตต่อไป โดยหลักๆ ได้รับแรงหนุนจากการคาดการณ์การเปลี่ยนแปลงไปสู่ปรากฏการณ์ลานีญา ซึ่งคาดว่าจะนำมาซึ่งสภาพอากาศที่เอื้ออำนวยมากขึ้นและส่งผลให้ผลผลิตเพิ่มขึ้น นอกจากนี้ การขยายพื้นที่เพาะปลูกอย่างต่อเนื่องคาดว่าจะส่งผลให้ปริมาณการผลิตโดยรวมสูงขึ้น
  - ในทางกลับกัน ปรากฏการณ์เอลนีโญเป็นที่ทราบกันดีว่าส่งผลกระทบต่อการผลิตปาล์มน้ำมันในประเทศไทยในเชิงลบ เนื่องจากสภาพอากาศที่ร้อนและแห้งแล้งที่เกี่ยวข้อง ซึ่งอาจนำไปสู่ผลผลิตที่ลดลงและอัตราการสกัดน้ำมันที่ลดลง การติดตามและบรรเทาผลกระทบจากความแปรปรวนของสภาพอากาศดังกล่าวจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการรักษาระดับการผลิตที่มั่นคง
  - การปรับปรุงผลผลิตปาล์มน้ำมันต่อหน่วยพื้นที่เป็นเป้าหมายหลักของรัฐบาลไทย โดยมีการระบุเป้าหมายเพื่อเพิ่มผลผลิตต่อไร่ การบรรลุเป้าหมายเหล่านี้มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการเพิ่มประสิทธิภาพของสวนปาล์มที่มีอยู่และการสร้างความมั่นคงในระยะยาวของอุตสาหกรรม
  - ข้อสังเกตที่ 4: อิทธิพลอย่างมากของรูปแบบสภาพอากาศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งผลกระทบที่แตกต่างกันของลานีญา (เอื้ออำนวย) และเอลนีโญ (เป็นอันตราย) ต่อการคาดการณ์การผลิตปาล์มน้ำมัน เน้นย้ำถึงลักษณะทางการเกษตรขั้นพื้นฐานของอุตสาหกรรมและการพึ่งพาสภาพภูมิอากาศโดยตรง ความอ่อนไหวต่อสภาพอากาศนี้เน้นย้ำถึงความสำคัญของการรวมการคาดการณ์สภาพภูมิอากาศในการคาดการณ์การผลิตและการพัฒนากลยุทธ์การปรับตัวเพื่อบรรเทาผลกระทบด้านลบของเหตุการณ์สภาพอากาศที่ไม่พึงประสงค์ต่อความยั่งยืนในระยะยาวและการวางแผนภายในภาคส่วน
- การเปรียบเทียบกับการผลิตทั่วโลก
  - ประเทศไทยภาคภูมิใจในตำแหน่งผู้ผลิตน้ำมันปาล์มดิบรายใหญ่อันดับสามของโลก การจัดอันดับนี้บ่งบอกถึงการมีส่วนร่วมอย่างมากของประเทศไทยในการจัดหาน้ำมันปาล์มของโลก
  - อย่างไรก็ตาม แม้จะมีการจัดอันดับที่สำคัญ แต่สัดส่วนการผลิตน้ำมันปาล์มทั้งหมดของโลกของประเทศไทยค่อนข้างน้อย โดยคิดเป็นประมาณ 4% ของผลผลิตทั่วโลก สิ่งนี้บ่งชี้ว่าแม้ว่าประเทศไทยจะเป็นผู้ผลิตรายใหญ่ แต่ปริมาณโดยรวมยังน้อยกว่าผู้ผลิตสองรายแรกอย่างมาก
  - อินโดนีเซียและมาเลเซียเป็นผู้มีบทบาทหลักในตลาดน้ำมันปาล์มโลก โดยมีสัดส่วนการผลิตและการส่งออกทั่วโลกที่สูงกว่ามาก ผลผลิตรวมของทั้งสองประเทศกำหนดพลวัตของตลาดโลกส่วนใหญ่
  - ด้วยเหตุนี้ ประเทศไทยจึงมีอำนาจต่อรองและอิทธิพลต่อการกำหนดราคาน้ำมันปาล์มในตลาดโลกน้อยกว่าผู้มีอำนาจในตลาดอย่างอินโดนีเซียและมาเลเซีย ดังนั้น อุตสาหกรรมของประเทศไทยจึงมีแนวโน้มที่จะเป็นผู้รับราคามากกว่าผู้กำหนดราคาในเวทีระหว่างประเทศ
  - ข้อสังเกตที่ 2: ตำแหน่งอันทรงเกียรติของประเทศไทยในฐานะผู้ผลิตปาล์มน้ำมันรายใหญ่อันดับสามของโลก เน้นย้ำถึงบทบาทที่สำคัญในตลาดน้ำมันปาล์มระหว่างประเทศ โดยเน้นถึงกำลังการผลิตที่สำคัญและการมีส่วนร่วมในการจัดหาทั่วโลก อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญคือต้องตระหนักว่าอิทธิพลของประเทศไทยต่อการกำหนดราคาน้ำมันปาล์มทั่วโลกนั้นมีจำกัดอย่างมากเมื่อเทียบกับอำนาจตลาดของอินโดนีเซียและมาเลเซีย ความแตกต่างนี้บ่งชี้ว่าในขณะที่ประเทศไทยเป็นผู้เล่นรายใหญ่ แต่อุตสาหกรรมของตนเองมีความอ่อนไหวต่อความผันผวนของราคาที่กำหนดโดยผู้ผลิตรายใหญ่กว่า
  - ตารางที่ 1: สถิติการผลิตปาล์มน้ำมันของประเทศไทย (ปี 2561-2568)

ปี	พื้นที่เพาะปลูก (ล้านไร่)	ผลผลิตปาล์มสด (ล้านตัน)	ผลิตภัณฑ์น้ำมันปาล์มดิบ (ล้านตัน)
2561	5.35	15.39	2.78
2562	5.67	16.66	3.03
2563	5.87	14.98	2.65
2564	6.03	16.56	2.96
2565	6.14	19.00	3.38
2566	6.20	18.30	3.33
2567	6.30	18.60	3.27
2568 (คาดการณ์)	–	1.395 (ก.พ.)	0.251 (ก.พ.)

ส่งออกไปยังชีต

        *หมายเหตุ:* ข้อมูลปี 2568 เป็นข้อมูลคาดการณ์สำหรับเดือนกุมภาพันธ์ [3, 13, 16, 17]

การใช้งานปาล์มน้ำมันในประเทศ
- อุตสาหกรรมอาหาร
  - ปาล์มน้ำมันถูกนำมาใช้อย่างกว้างขวางในอุตสาหกรรมอาหารของไทย เนื่องจากมีราคาไม่แพงและมีคุณสมบัติที่หลากหลาย ทำให้เป็นตัวเลือกยอดนิยมในฐานะน้ำมันปรุงอาหารสำหรับครัวเรือนและเชิงพาณิชย์
  - ปาล์มน้ำมันเป็นส่วนประกอบสำคัญในผลิตภัณฑ์อาหารแปรรูปหลากหลายชนิดที่บริโภคในประเทศไทย รวมถึงบิสกิต ซุป ซอส ขนมอบ ขนมขบเคี้ยว และสเปรดถั่วลิสง ลักษณะกึ่งแข็งที่อุณหภูมิห้องและความทนทานต่อการออกซิเดชั่นทำให้เหมาะสมกับการใช้งานด้านอาหารหลายประเภท
  - ปาล์มน้ำมันยังถูกนำมาใช้ในอุตสาหกรรมอาหารเพื่อยืดอายุการเก็บรักษาผลิตภัณฑ์ต่างๆ ซึ่งมีส่วนช่วยในการถนอมอาหารและลดการสูญเสีย
  - ข้อสังเกตที่ 6: การใช้ปาล์มน้ำมันอย่างแพร่หลายในฐานะวัตถุดิบทั่วทั้งภาคส่วนที่หลากหลายในประเทศไทย รวมถึงอุตสาหกรรมอาหาร เครื่องสำอาง และน้ำมันหล่อลื่นอุตสาหกรรม สร้างฐานอุปสงค์ภายในประเทศที่แข็งแกร่งและหลากหลายสำหรับสินค้าโภคภัณฑ์นี้ ซึ่งช่วยลดการพึ่งพาของอุตสาหกรรมต่อการใช้งานเพียงอย่างเดียว และทำให้มีความยืดหยุ่นมากขึ้นต่อภาวะตกต่ำหรือการเปลี่ยนแปลงความต้องการในภาคส่วนใดภาคส่วนหนึ่ง ความอเนกประสงค์ของปาล์มน้ำมันช่วยเสริมสร้างความสำคัญโดยรวมต่อเศรษฐกิจไทย
- การแปรรูปและการผลิต
  - ปาล์มน้ำมันเป็นวัตถุดิบพื้นฐานที่สำคัญในการผลิตโอเลโอเคมีภัณฑ์ ซึ่งจากนั้นจะถูกนำไปใช้ในการผลิตสินค้าอุปโภคบริโภคและอุตสาหกรรมหลากหลายชนิด ซึ่งรวมถึงสินค้าในชีวิตประจำวัน เช่น สบู่และผงซักฟอก รวมถึงผลิตภัณฑ์ต่างๆ เช่น ยาและเครื่องสำอาง
  - นอกเหนือจากโอเลโอเคมีภัณฑ์แล้ว ปาล์มน้ำมันยังถูกนำไปใช้ในการผลิตวัสดุอุตสาหกรรมอื่นๆ เช่น ยางและพลาสติกบางชนิด ซึ่งเน้นย้ำถึงความอเนกประสงค์ในฐานะวัตถุดิบทางเคมี
  - ที่น่าสนใจคือ ปาล์มน้ำมันยังทำหน้าที่เป็นวัสดุพื้นฐานในการผลิตน้ำมันหล่อลื่นอุตสาหกรรมและของเหลวสำหรับงานโลหะ ซึ่งบ่งชี้ถึงประโยชน์ในการใช้งานอุตสาหกรรมเฉพาะทาง
- ภาคพลังงาน
  - การผลิตไบโอดีเซล
    - ปาล์มน้ำมันเป็นวัตถุดิบหลักในการผลิตไบโอดีเซลในประเทศไทย ทำให้เป็นองค์ประกอบสำคัญของโครงการพลังงานหมุนเวียนของประเทศ
    - รัฐบาลไทยได้กำหนดข้อบังคับการผสมไบโอดีเซลในน้ำมันดีเซลทั่วไป (เช่น B5, B7, B10 และ B20) ซึ่งเป็นการผลักดันการบริโภคน้ำมันปาล์มภายในประเทศในภาคพลังงานอย่างมีนัยสำคัญ ข้อบังคับเหล่านี้มีเป้าหมายเพื่อลดการพึ่งพาน้ำมันเชื้อเพลิงฟอสซิลและสนับสนุนอุตสาหกรรมปาล์มน้ำมัน
    - ปริมาณการผลิตไบโอดีเซลในประเทศไทยมีความผันผวนในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา โดยมีการลดลงอย่างเห็นได้ชัดในปี 2565 การลดลงนี้อาจเป็นผลมาจากปัจจัยต่างๆ รวมถึงการเปลี่ยนแปลงนโยบายของรัฐบาลหรือสภาวะตลาด
    - รัฐบาลปรับอัตราการผสมไบโอดีเซลอย่างมีกลยุทธ์ตามอุปทานและราคาปาล์มน้ำมันในตลาดภายในประเทศ กลไกนี้ช่วยให้สามารถตอบสนองต่อพลวัตของตลาดได้อย่างยืดหยุ่นและช่วยจัดการสมดุลระหว่างอุปทานและอุปสงค์ของปาล์มน้ำมัน
    - ข้อสังเกตที่ 8: การที่รัฐบาลไทยกำหนดอัตราการผสมไบโอดีเซลในน้ำมันดีเซล (ตั้งแต่ B5 ถึง B20) เป็นเครื่องมือนโยบายที่สำคัญซึ่งมีอิทธิพลโดยตรงต่อการบริโภคน้ำมันปาล์มภายในประเทศ ข้อบังคับเหล่านี้สร้างอุปสงค์ที่รับประกันสำหรับน้ำมันปาล์มในภาคพลังงาน ซึ่งส่งผลกระทบต่อราคาน้ำมันปาล์มดิบ (CPO) และรายได้ของเกษตรกรชาวสวนปาล์ม ความสามารถของรัฐบาลในการปรับอัตราการผสมเหล่านี้เพื่อตอบสนองต่อความผันผวนของอุปทานและราคา แสดงให้เห็นถึงกลไกการแทรกแซงโดยตรงที่มีเป้าหมายเพื่อจัดการตลาดปาล์มน้ำมันและบรรลุเป้าหมายด้านนโยบายพลังงาน
  - พลังงานชีวมวล
    - การผลิตปาล์มน้ำมันก่อให้เกิดผลพลอยได้จำนวนมาก รวมถึงทะลายเปล่า เส้นใย และกะลา ซึ่งสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้อย่างมีประสิทธิภาพในฐานะแหล่งชีวมวลที่มีคุณค่าสำหรับการผลิตกระแสไฟฟ้าและความร้อน การใช้ประโยชน์จากวัสดุเหลือทิ้งเหล่านี้ไม่เพียงแต่ช่วยลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมเท่านั้น แต่ยังมีส่วนช่วยในการผลิตพลังงานหมุนเวียนอีกด้วย
    - การใช้ชีวมวลจากปาล์มน้ำมันเพื่อผลิตพลังงานเป็นโอกาสสำคัญในการสร้างเศรษฐกิจหมุนเวียนที่ยั่งยืนมากขึ้นภายในอุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันในประเทศไทย ด้วยการเปลี่ยนของเสียให้เป็นพลังงาน อุตสาหกรรมสามารถลดการพึ่งพาแหล่งพลังงานแบบดั้งเดิมและลดความท้าทายในการกำจัดของเสีย
    - ตัวอย่างเช่น กลุ่มไทยอีสเทิร์นประสบความสำเร็จในการใช้ประโยชน์จากก๊าซชีวภาพที่ได้จากกากปาล์มเพื่อขับเคลื่อนการดำเนินงานของตนเอง ซึ่งส่งผลให้ต้นทุนการผลิตลดลงอย่างมาก สิ่งนี้แสดงให้เห็นถึงความคุ้มค่าทางเศรษฐกิจของการใช้ประโยชน์จากชีวมวลจากปาล์มน้ำมันเพื่อผลิตพลังงาน
    - พลังงานชีวภาพ ซึ่งรวมถึงพลังงานที่ได้จากชีวมวลจากปาล์มน้ำมัน มีบทบาทสำคัญในการผลิตกระแสไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียนโดยรวมของประเทศไทย โดยมีสัดส่วนที่สำคัญในการผสมผสานพลังงานสะอาดของประเทศ
    - ข้อสังเกตที่ 9: ศักยภาพในการใช้ประโยชน์จากผลพลอยได้จากปาล์มน้ำมัน เช่น ทะลายเปล่า เส้นใย และกะลา สำหรับการผลิตกระแสไฟฟ้าและความร้อน ถือเป็นโอกาสสำคัญสำหรับอุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันของประเทศไทยในการนำรูปแบบเศรษฐกิจหมุนเวียนที่ยั่งยืนมากขึ้นมาใช้ ซึ่งไม่เพียงแต่ช่วยให้สามารถใช้ประโยชน์จากวัสดุที่เดิมทีถือเป็นของเสียได้อย่างมีประสิทธิภาพเท่านั้น แต่ยังช่วยลดรอยเท้าคาร์บอนของอุตสาหกรรมและการพึ่งพาน้ำมันเชื้อเพลิงฟอสซิล ซึ่งมีส่วนช่วยให้บรรลุเป้าหมายด้านพลังงานหมุนเวียนของประเทศ
  - ตารางที่ 2: การบริโภคน้ำมันปาล์มตามภาคส่วนในประเทศไทย (ปี 2561-2566)

ปี	อุตสาหกรรมอาหาร (ล้านตัน)	การผลิตไบโอดีเซล (ล้านตัน)	อุตสาหกรรมอื่นๆ (ล้านตัน)	รวม (ล้านตัน)
2561	0.90	1.32	0.30	2.52
2562	1.02	1.49	0.33	2.84
2563	1.16	1.49	0.32	2.97
2564	1.25	1.44	0.34	3.03
2565	1.27	0.92	0.35	2.54
2566	1.52-1.55	1.08-1.12	0.36	2.96

ส่งออกไปยังชีต

        *หมายเหตุ:* ข้อมูลปี 2566 เป็นค่าประมาณการ [2, 3, 14, 50]

ความท้าทายในการจัดการสมดุลระหว่างอุปทานและอุปสงค์
- ปัจจัยที่ก่อให้เกิดความไม่สมดุล
  - การผลิตผลปาล์มในประเทศไทยขึ้นอยู่กับความผันผวนตามฤดูกาลตามธรรมชาติ โดยมีช่วงเวลาที่มีผลผลิตมากและน้อยแตกต่างกันไปตลอดทั้งปี ความแปรปรวนของอุปทานเหล่านี้อาจสร้างความท้าทายในการตอบสนองความต้องการที่สม่ำเสมอ
  - รูปแบบสภาพอากาศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งปรากฏการณ์เอลนีโญและลานีญา มีผลกระทบอย่างมากต่อผลผลิตปาล์มน้ำมันในประเทศไทย สภาพอากาศที่ไม่เอื้ออำนวยอาจนำไปสู่ผลผลิตที่ลดลง ทำให้เกิดภาวะขาดแคลนอุปทาน
  - นโยบายของรัฐบาล โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่เกี่ยวข้องกับข้อบังคับการผสมไบโอดีเซลและการแทรกแซงอื่นๆ ในตลาดปาล์มน้ำมัน สามารถส่งผลกระทบโดยตรงต่ออุปสงค์ภายในประเทศ และอาจนำไปสู่ความไม่สมดุลได้หากไม่มีการจัดการอย่างระมัดระวัง
  - ตลาดปาล์มน้ำมันของไทยยังได้รับอิทธิพลจากความผันผวนของราคาน้ำมันปาล์มโลก ความผันผวนในตลาดต่างประเทศอาจส่งผลกระทบต่อราคาภายในประเทศ กระแสการค้า และสมดุลโดยรวมของอุปทานและอุปสงค์
- ความผันผวนของราคาและผลกระทบ
  - ราคาน้ำมันปาล์มในประเทศไทยมีความผันผวนในอดีตเนื่องจากการปฏิสัมพันธ์ของปัจจัยด้านอุปทานและอุปสงค์ รวมถึงสภาวะเศรษฐกิจภายนอก ความผันผวนของราคานี้อาจสร้างความไม่แน่นอนให้กับทั้งผู้ผลิตและผู้บริโภค
  - ราคาน้ำมันปาล์มที่ลดลงอย่างมากอาจส่งผลเสียต่อรายได้ของเกษตรกรชาวสวนปาล์ม ซึ่งอาจนำไปสู่ความยากลำบากทางการเงินและส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจในชนบท
  - ในทางกลับกัน ช่วงเวลาราคาน้ำมันปาล์มที่สูงขึ้นอาจเพิ่มต้นทุนสินค้าสำหรับผู้บริโภคและลดความสามารถในการแข่งขันของอุตสาหกรรมที่พึ่งพาน้ำมันปาล์มเป็นวัตถุดิบหลัก
  - ข้อสังเกตที่ 11: ตลาดปาล์มน้ำมันของไทยแสดงให้เห็นถึงความอ่อนไหวที่โดดเด่นต่อความผันผวนของราคาน้ำมันปาล์มโลก โดยเฉพาะอย่างยิ่งราคาน้ำมันปาล์มดิบ การเคลื่อนไหวของราคาระหว่างประเทศเหล่านี้มีผลกระทบต่อเนื่อง โดยส่งผลต่อราคาหน้าสวนสำหรับผลปาล์มสด ราคาส่งสำหรับน้ำมันดิบและน้ำมันบริสุทธิ์ ราคาการส่งออก และท้ายที่สุดคือราคาขายปลีกสำหรับผู้บริโภคในประเทศไทย การเชื่อมโยงกับตลาดโลกนี้ทำให้จำเป็นต้องมีการติดตามแนวโน้มราคาในระดับสากลอย่างระมัดระวังและผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นต่ออุตสาหกรรมภายในประเทศ
- การแทรกแซงของรัฐบาลและประสิทธิภาพ
  - รัฐบาลไทยเข้ามาแทรกแซงตลาดปาล์มน้ำมันอย่างแข็งขันผ่านมาตรการต่างๆ ที่มีเป้าหมายเพื่อแก้ไขปัญหา เช่น ราคาน้ำมันปาล์มตกต่ำ รวมถึงการดำเนินมาตรการควบคุมราคาและโครงการอุดหนุน
  - วัตถุประสงค์หลักของการแทรกแซงเหล่านี้คือการรักษาเสถียรภาพราคาน้ำมันปาล์มในระดับที่รับประกันรายได้ที่ยุติธรรมสำหรับเกษตรกร โดยตระหนักถึงบทบาทที่สำคัญของพวกเขาในเศรษฐกิจชนบท
  - อย่างไรก็ตาม ประสิทธิภาพของการแทรกแซงของรัฐบาลเหล่านี้อาจมีข้อจำกัด และในบางกรณี อาจนำไปสู่ความบิดเบือนของตลาดโดยไม่ตั้งใจ เช่น การลักลอบนำเข้าน้ำมันปาล์มข้ามพรมแดน โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อมีความแตกต่างของราคากับประเทศเพื่อนบ้านอย่างมีนัยสำคัญ
  - ข้อสังเกตที่ 10: แม้ว่าการแทรกแซงของรัฐบาล เช่น การควบคุมราคาและการอุดหนุน มีจุดมุ่งหมายเพื่อให้การสนับสนุนแก่ทั้งเกษตรกรชาวสวนปาล์มและผู้บริโภคในประเทศไทย แต่มาตรการเหล่านี้บางครั้งอาจก่อให้เกิดความบิดเบือนในกลไกตลาดธรรมชาติของอุปทานและอุปสงค์ ตัวอย่างเช่น การคงราคาไว้ที่ระดับหนึ่งโดยเทียมอาจสร้างช่องว่างราคาที่สำคัญเมื่อเทียบกับตลาดต่างประเทศ ซึ่งอาจกระตุ้นให้เกิดกิจกรรมที่ผิดกฎหมาย เช่น การลักลอบนำเข้าน้ำมันปาล์ม ซึ่งบั่นทอนผลประโยชน์ที่ตั้งใจไว้ของการแทรกแซง
- พลวัตของการนำเข้าและส่งออก
  - ประเทศไทยดำเนินงานในฐานะผู้ส่งออกน้ำมันปาล์มสุทธิ หมายความว่าโดยทั่วไปแล้วการส่งออกจะสูงกว่าการนำเข้า จุดหมายปลายทางหลักในการส่งออกปาล์มน้ำมันของไทย ได้แก่ อินเดียและเมียนมาร์ ซึ่งเน้นย้ำถึงความสำคัญของตลาดเหล่านี้สำหรับอุตสาหกรรมไทย
  - ปริมาณและราคาของการส่งออกน้ำมันปาล์มของประเทศไทยได้รับอิทธิพลจากปัจจัยต่างๆ ได้แก่ อุปสงค์ทั่วโลกสำหรับน้ำมันปาล์ม อุปทานโดยรวมที่มีจากประเทศผู้ผลิตรายใหญ่ และระดับการผลิตภายในประเทศของประเทศไทยเอง
  - โดยทั่วไปแล้ว การนำเข้าน้ำมันปาล์มเข้าสู่ประเทศไทยจะเกิดขึ้นเมื่ออุปทานภายในประเทศไม่เพียงพอต่อความต้องการในท้องถิ่น ซึ่งมักจะเกิดขึ้นในช่วงที่มีผลผลิตตามฤดูกาลต่ำกว่า หรือเมื่อมีการบริโภคเพิ่มขึ้นอย่างไม่คาดคิด
- ความยั่งยืนและข้อกังวลด้านสิ่งแวดล้อม
  - การผลิตปาล์มน้ำมันมีความเชื่อมโยงกับข้อกังวลด้านสิ่งแวดล้อมทั่วโลก รวมถึงการตัดไม้ทำลายป่าและการสูญเสียความหลากหลายทางชีวภาพ แม้ว่าขนาดของผลกระทบเหล่านี้ในประเทศไทยอาจรุนแรงน้อยกว่าเมื่อเทียบกับผู้ผลิตรายใหญ่อย่างอินโดนีเซียและมาเลเซีย แต่ก็ยังคงเป็นข้อพิจารณาที่สำคัญสำหรับอุตสาหกรรมไทย
  - การเปลี่ยนป่าไม้และพื้นที่พรุเป็นสวนปาล์มน้ำมันอาจมีส่วนทำให้เกิดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ซึ่งเป็นการทำให้ปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศรุนแรงขึ้น การจัดการการใช้ประโยชน์ที่ดินอย่างยั่งยืนจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการบรรเทาผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมเหล่านี้
  - ทั่วโลกมีการเน้นย้ำมากขึ้นเกี่ยวกับการผลิตและการบริโภคน้ำมันปาล์มอย่างยั่งยืน ซึ่งได้รับแรงผลักดันจากความตระหนักของผู้บริโภคที่เพิ่มขึ้นและกฎระเบียบที่เข้มงวดขึ้นในตลาดนำเข้าหลัก แนวโน้มทั่วโลกนี้ก่อให้เกิดทั้งความท้าทายและโอกาสสำหรับอุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันไทย
  - ประเทศไทยได้มีส่วนร่วมอย่างแข็งขันในความพยายามที่จะส่งเสริมการผลิตปาล์มน้ำมันอย่างยั่งยืนผ่านการนำการรับรองต่างๆ เช่น Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO) มาใช้ และการพัฒนามาตรฐานระดับชาติของตนเองคือ Thailand Sustainable Palm Oil (TSPO) โครงการเหล่านี้มีเป้าหมายเพื่อให้มั่นใจว่าปาล์มน้ำมันได้รับการผลิตในลักษณะที่รับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อมและสังคม
  - ข้อสังเกตที่ 12: แม้ว่าผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจากการผลิตปาล์มน้ำมันในประเทศไทยได้รับการรายงานว่ามีความรุนแรงน้อยกว่าเมื่อเทียบกับในอินโดนีเซียและมาเลเซีย แต่ความกังวลเกี่ยวกับการตัดไม้ทำลายป่าและความจำเป็นในการนำแนวทางการปฏิบัติที่ยั่งยืนมาใช้ ยังคงมีความสำคัญ อุตสาหกรรมจะต้องให้ความสำคัญกับวิธีการเพาะปลูกที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้สอดคล้องกับมาตรฐานความยั่งยืนระดับโลกและความคาดหวังของผู้บริโภค
  - ข้อสังเกตที่ 13: อุปสงค์ทั่วโลกที่เพิ่มขึ้นสำหรับน้ำมันปาล์มที่มาจากแหล่งที่ยั่งยืน ควบคู่ไปกับมาตรการที่ดำเนินการโดยภูมิภาคผู้นำเข้าหลัก เช่น สหภาพยุโรป เพื่อจำกัดการใช้น้ำมันปาล์มที่ไม่ยั่งยืน สร้างทั้งความท้าทายและโอกาสที่สำคัญสำหรับอุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันไทย ด้วยการนำแนวทางการผลิตและการรับรองที่ยั่งยืนมาใช้และส่งเสริมอย่างแข็งขัน ประเทศไทยสามารถเพิ่มความสามารถในการแข่งขันในตลาดต่างประเทศและตอบสนองความต้องการที่เพิ่มขึ้นสำหรับผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
- ตารางที่ 3: นโยบายและข้อบังคับหลักของรัฐบาลที่มีผลกระทบต่ออุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันไทย

นโยบาย/ข้อบังคับ	ปีที่บังคับใช้/ประกาศ	สรุปเนื้อหา	ผลกระทบต่อสมดุลอุปทาน/อุปสงค์
ข้อบังคับการผสมไบโอดีเซล (B5, B7, B10, B20)	2554 เป็นต้นมา (ปรับปรุงต่อเนื่อง)	กำหนดสัดส่วนการผสมไบโอดีเซลจากปาล์มน้ำมันในน้ำมันดีเซล	เพิ่มอุปสงค์ภายในประเทศสำหรับน้ำมันปาล์มดิบ
มาตรการควบคุมราคาปาล์มน้ำมัน	เป็นระยะ	กำหนดราคารับซื้อขั้นต่ำสำหรับผลปาล์มสดและราคาน้ำมันปาล์ม	พยายามรักษาเสถียรภาพราคาและรายได้เกษตรกร อาจส่งผลต่อการแข่งขันในตลาดโลก
โครงการส่งเสริมการปลูกปาล์มน้ำมัน	ต่อเนื่อง	สนับสนุนการขยายพื้นที่เพาะปลูกและการเพิ่มผลผลิต	เพิ่มอุปทานในระยะยาว
แผนพัฒนาพลังงานทดแทนและพลังงานทางเลือก	2551-2579 (ปรับปรุง)	กำหนดเป้าหมายการใช้พลังงานหมุนเวียน รวมถึงไบโอดีเซลจากปาล์มน้ำมัน	สร้างความต้องการใช้น้ำมันปาล์มในภาคพลังงาน
มาตรฐาน RSPO และ TSPO	เริ่มดำเนินการในปี 2555 และ 2562 ตามลำดับ	ส่งเสริมการผลิตปาล์มน้ำมันอย่างยั่งยืน	อาจเพิ่มต้นทุนการผลิต แต่ช่วยเพิ่มโอกาสทางการตลาดสำหรับผลิตภัณฑ์ที่ยั่งยืน
มาตรการช่วยเหลือเกษตรกรในช่วงราคาตกต่ำ	เป็นครั้งคราว	ให้เงินช่วยเหลือหรือมาตรการอื่นๆ เพื่อบรรเทาความเดือดร้อนของเกษตรกร	ช่วยรักษาเสถียรภาพรายได้เกษตรกรในระยะสั้น
การควบคุมการนำเข้าและส่งออก	เป็นครั้งคราว	ควบคุมปริมาณการนำเข้าและส่งออกน้ำมันปาล์ม	พยายามรักษาสมดุลอุปทานภายในประเทศ
การยกร่างกฎหมายส่งเสริมอุตสาหกรรมปาล์มน้ำมัน	อยู่ในกระบวนการ (พ.ศ. 2568)	มุ่งดูแลการบริหารจัดการปาล์มน้ำมันทั้งระบบ	คาดว่าจะสร้างกรอบการทำงานที่ยั่งยืนสำหรับอุตสาหกรรม

ส่งออกไปยังชีต

        *หมายเหตุ:* ข้อมูลสรุปจาก [12, 36, 37, 38, 53, 54, 55, 65, 66, 67, 70, 71, 72, 73]

บทสรุปและข้อเสนอแนะ

อุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันของไทยเป็นภาคส่วนที่มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ โดยสนับสนุนเครือข่ายเกษตรกรจำนวนมากและมีส่วนสำคัญต่อการบริโภคภายในประเทศและรายได้จากการส่งออก ในขณะที่ได้รับการจัดอันดับเป็นผู้ผลิตรายใหญ่อันดับสามของโลก อุตสาหกรรมนี้ต้องเผชิญกับความท้าทายที่ซับซ้อนในการจัดการแนวโน้มการผลิตที่ได้รับอิทธิพลจากสภาพอากาศ การใช้ประโยชน์ภายในประเทศที่ขับเคลื่อนโดยภาคอาหารและพลังงาน และความท้าทายอย่างต่อเนื่องในการสร้างสมดุลระหว่างอุปทานและอุปสงค์ท่ามกลางความผันผวนของตลาดโลกและการตรวจสอบด้านสิ่งแวดล้อมที่เพิ่มขึ้น บทบาทที่แข็งขันของรัฐบาลในการกำกับดูแลและส่งเสริมเน้นย้ำถึงความสำคัญเชิงกลยุทธ์ของภาคส่วนนี้ต่อประเทศไทย

เมื่อมองไปข้างหน้า อุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันไทยมีศักยภาพอย่างมากสำหรับการเติบโตและการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง โอกาสอยู่ที่การเพิ่มผลผลิตผ่านการปรับปรุงแนวทางการเกษตรและความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี การเพิ่มมูลค่าผ่านเทคนิคการแปรรูปที่ซับซ้อนยิ่งขึ้น และการขยายการใช้ประโยชน์จากชีวมวลจากปาล์มน้ำมันในฐานะแหล่งพลังงานที่ยั่งยืน อย่างไรก็ตาม การตระหนักถึงศักยภาพนี้ขึ้นอยู่กับการจัดการกับความท้าทายที่มีอยู่ให้มีประสิทธิภาพ

ข้อเสนอแนะ:

รัฐบาล:
- ปรับปรุงและเพิ่มประสิทธิภาพนโยบายที่มีอยู่เกี่ยวกับการควบคุมราคาและการอุดหนุน เพื่อลดความบิดเบือนของตลาดโดยไม่ตั้งใจ และรับประกันผลตอบแทนที่เป็นธรรมสำหรับเกษตรกร พร้อมทั้งรักษาความสามารถในการจ่ายของผู้บริโภค
- เพิ่มการลงทุนในโครงการวิจัยและพัฒนาที่มุ่งเน้นการปรับปรุงผลผลิตปาล์มน้ำมัน การส่งเสริมแนวทางการทำฟาร์มที่ยั่งยืน และการพัฒนาเทคนิคการเพาะปลูกที่ทนทานต่อสภาพอากาศ
- เสริมสร้างกลไกการสนับสนุนและสิ่งจูงใจสำหรับการนำการรับรองความยั่งยืนที่เป็นที่ยอมรับในระดับสากล เช่น RSPO มาใช้กันอย่างแพร่หลาย และส่งเสริมมาตรฐาน TSPO ระดับชาติ เพื่อเพิ่มความสามารถในการแข่งขันระดับโลกและคุณสมบัติด้านสิ่งแวดล้อมของอุตสาหกรรม
- พัฒนากลยุทธ์ระดับชาติที่ครอบคลุมและจัดหาโครงสร้างพื้นฐานที่สนับสนุนสำหรับการใช้ประโยชน์จากชีวมวลจากปาล์มน้ำมันเพื่อผลิตพลังงานที่เพิ่มขึ้น ส่งเสริมเศรษฐกิจหมุนเวียนภายในภาคส่วน และมีส่วนช่วยให้บรรลุเป้าหมายด้านพลังงานหมุนเวียนของประเทศ
- ปรับปรุงและสร้างความโปร่งใสในกฎระเบียบการนำเข้าและส่งออก เพื่ออำนวยความสะดวกในการไหลเวียนทางการค้าที่มีประสิทธิภาพ และเพิ่มตำแหน่งของประเทศไทยในตลาดน้ำมันปาล์มโลก
ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในอุตสาหกรรม:
- เพิ่มการลงทุนในเทคโนโลยีและโครงสร้างพื้นฐานการแปรรูปที่ทันสมัย เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ ปรับปรุงอัตราการสกัดน้ำมัน และพัฒนาผลิตภัณฑ์จากปาล์มน้ำมันที่มีมูลค่าเพิ่ม เพื่อตอบสนองความต้องการของตลาดที่หลากหลาย
- สร้างความร่วมมือและเป็นหุ้นส่วนที่แข็งแกร่งยิ่งขึ้นกับเกษตรกรชาวสวนปาล์ม เพื่ออำนวยความสะดวกในการนำแนวทางการเกษตรที่ดีที่สุดมาใช้ ปรับปรุงผลผลิต และส่งเสริมวิธีการเพาะปลูกที่ยั่งยืนตลอดห่วงโซ่อุปทาน
- ดำเนินการตามวิธีการผลิตที่ยั่งยืนและได้รับการรับรองที่เกี่ยวข้องอย่างแข็งขัน เพื่อตอบสนองความต้องการทั่วโลกที่เพิ่มขึ้นสำหรับผลิตภัณฑ์จากปาล์มน้ำมันที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและมีความรับผิดชอบต่อสังคม ซึ่งจะช่วยให้เข้าถึงตลาดพรีเมียมได้
- สำรวจและลงทุนในโอกาสในภาคโอเลโอเคมีภัณฑ์และพลังงานชีวมวลอย่างแข็งขัน เพื่อกระจายแหล่งรายได้และเพิ่มความยั่งยืนโดยรวมและความสามารถในการอยู่รอดทางเศรษฐกิจของอุตสาหกรรมปาล์มน้ำมัน
เกษตรกร:
- นำและปฏิบัติตามแนวทางการเกษตรที่ดีที่สุด รวมถึงการใส่ปุ๋ยที่เหมาะสม การจัดการศัตรูพืชและโรค และเทคนิคการเก็บเกี่ยว เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพผลผลิตและลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
- จัดตั้งและเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับสหกรณ์เกษตรกร เพื่อเพิ่มอำนาจการต่อรองโดยรวม ปรับปรุงการเข้าถึงทรัพยากรที่จำเป็น เช่น ปุ๋ยและโครงการฝึกอบรม และอำนวยความสะดวกในการแบ่งปันความรู้และแนวทางการปฏิบัติที่ดีที่สุด
- แสวงหาการรับรองสำหรับการผลิตปาล์มน้ำมันอย่างยั่งยืนอย่างแข็งขัน เพื่อเข้าถึงตลาดพรีเมียมที่ให้รางวัลแก่แนวทางการปฏิบัติที่รับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งอาจเพิ่มรายได้และปรับปรุงชีวิตความเป็นอยู่ของพวกเขา

ด้วยการดำเนินการตามข้อเสนอแนะเหล่านี้และการส่งเสริมความร่วมมือระหว่างผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทั้งหมด อุตสาหกรรมปาล์มน้ำมันไทยสามารถมุ่งมั่นไปสู่อนาคตที่โดดเด่นด้วยการเติบโตที่สมดุล ความยั่งยืนด้านสิ่งแวดล้อม และความเจริญรุ่งเรืองในระยะยาว ซึ่งจะรับประกันการมีส่วนร่วมอย่างต่อเนื่องต่อเศรษฐกิจของประเทศและความเป็นอยู่ที่ดีของประชาชน

แหล่งข้อมูลที่ใช้ในรายงานฉบับนี้